Czy można się przetrenować? - Negatywne skutki zbyt ciężkiego treningu

Czy można się przetrenować?

Trening, jako bodziec, powoduje, że nasza wydolność spada. Inaczej mówiąc, jeżeli jesteś zmęczony, to twoja wydolność spada. Ten proces musi zająć jakiś czas, dłuższy lub krótszy, w zależności od czynników osobniczych, takich jak praca hormonów steroidowych w organizmie, dieta, odnowa biologiczna, staż treningowy.

Po jakimś czasie dochodzimy do momentu wypoziomowania, w którym organizm już się przyzwyczaił, ale nie chce iść do przodu. Po dojściu do wypoziomowania powinien nastąpić wypoczynek. Jest on niezbędny, ponieważ przywraca świeżość, pozwala przywrócić homeostazę hormonów tarczycy, która zaczyna zwalniać, abyśmy nie doprowadzili do samozniszczenia i destrukcji samych siebie.

Poziom kortyzolu (hormonu stresu) spada, a porozrywane włókna mięśniowe regenerują się. Organizm po prostu nadbudowuje to, co stracił, i startujemy jakby od nowa, z poziomu wyżej niż byliśmy. Powinien to być mechanizm, według którego każdy sportowiec powinien planować swoje treningi i postępy.

Przykładowy cykl treningowy zawodnika sportów walki:

• Okres budowania sprawności ogólnej (siła, rozwój wydolności, sprawności) 8-12 tygodni
• Okres ukierunkowany na słabe strony zawodnika (np. eksplozywność, kondycja) 8-12 tygodni
• Okres przygotowania do walki (sparingi i treningi, które przyzwyczajają zawodnika do środowiska, jakie spotka go podczas walki) 4-8 tygodni
• Walka
• Odpoczynek (1-2 tygodnie odpoczynku, następnie treningi lekkie podtrzymujące uzyskaną w poprzednim cyklu treningowym formę) 4-8 tygodni

Co się dzieje, gdy trenujemy zbyt długo bez odpoczynku?

Nasz organizm nie ma szans na odpoczynek i wystartowanie na nowo w pełni zregenerowanym. Cały czas tkwimy w punkcie wyjścia, poruszając się bardzo małymi krokami do przodu lub wcale. Jeżeli nie dajemy czasu na adaptację układowi nerwowemu na wykonywane jednostki treningowe, to o ile jesteśmy dobrze wytrenowani, będziemy to znosili lepiej, ale dalej nie będzie to stan optymalny.

Jakie są objawy przetrenowania?

U osoby z dużym stażem treningowym przetrenowanie występuje bardzo rzadko; dochodzi się raczej do stanu, gdzie w organizmie obserwujemy stany patologiczne, które objawiają się:

• Osłabieniem odporności
• Zaburzoną pracą nadnerczy i wydzielaniem przez nie hormonów: adrenaliny, noradrenaliny, kortyzolu (między innymi adrenalina jest odpowiedzialna za pobudzenie na treningu, stąd niekiedy brak chęci do aktywności przy przeładowaniu treningowym)
• Bólem przeciążonych mięśni i stawów
• Spadkiem samopoczucia (apatia)
• Niemożnością wykonania treningu na naszym optymalnym ciężarze treningowym, na jakim jeszcze do niedawna trenowaliśmy
• Brakiem chęci na trening (organizm sam nam podpowiada, kiedy jesteśmy przeładowani; nie mylić z lenistwem i niechęcią ruszenia się sprzed telewizora)
• Osoby początkujące będą doprowadzały się do powyższych stanów dużo szybciej, i jest to dużo bardziej niebezpieczne, ze względu na to, że ogólnie cały ustrój (stawy, hormony, kości, ścięgna) nie jest przygotowany na tak dużą ilość nakładającego się na siebie stresu, co prowadzi do kontuzji.

Bardzo modne w ostatnim czasie stało się powiedzenie, że coś takiego jak przetrenowanie nie istnieje. Sprawdza się to jako hasło motywacyjne, ale może doprowadzić do dużych szkód, zwłaszcza u osób niedoświadczonych w sporcie.

Zazwyczaj głoszą je ludzie, po których na pierwszy rzut oka widać, że zażywają środki farmakologiczne dla poprawy swoich osiągów, jak i również poprawy regeneracji. Trening ma przede wszystkim poprawić jakość naszego życia, a nie być całym życiem, gdyż w nadmiarze może prowadzić do wypisanych przeze mnie powyżej patologii. Trenujcie mądrze, dbajcie o siebie i nie dążcie do ideału z okładki, tylko do lepszej wersji samych siebie.

Autor artykułu:

Artur Jobda Trener personalny, dietetyk https://www.facebook.com/artur.jobda